اگر شخصى توبه کرد ولى باز شیطان و یا هواى نفس بر او غلبه کرد و او فریب خورد و گناهى را مرتکب شد و آن عهدى را که با خدا بسته بود شکست توبه سابقش باطل نمى شود بلکه واجبست بر او از گناه تازه اش توبه کند و از خدا طلب آمرزش نماید و از رحمت بى پایان حق نباید ماءیوس شود نگوید حالا من دیگر بار گناه کردم خدا مرا نمى بخشد، خیر، یاءس و نا اءمیدى خود از گناهان کبیره است و خدا هم غفار است و از گناه هان مى گذرد.
محمّد بن مسلم از حضرت باقر (ع ) روایت کرده که حضرت فرمود:
اى محمّد بن مسلم گناهان بنده مؤ من که از آن توبه کرده آمرزیده شده است و باید براى آینده ، پس از توبه و آمرزش کار نیک و خوب و پسندیده اى انجام دهد به خدا این فضیلت نیست مگر براى آنها که ایمان دارند.
من گفتم اگر پس از توبه و استغفار از گناهان ، باز گناه کرد و باز توبه نمود آنوقت چه باید کرد آیا قبول است یا نه ؟
حضرت فرمود: اى محمد بن مسلم تو گمان میکنى که بنده مؤ من از گناه خود پیشمان گردد و از آن آمرزش خواهد و توبه کند خدا توبه اش را نمى پذیرد؟!
گفتم : کسى که چند بار اینکار را کرده است ، یعنى گناه مى کند و بعد از خدا طلب آمرزش مى خواهد، آیا بخشیده مى شود؟!
حضرت فرمود: آنچه مؤ من با آمرزش خواهى و توبه بازگردد خدا هم به آمرزش او بر مى گردد. و براستى که خداوند زیاد آمرزنده و مهربانست توبه را میپذیرد و از بدکردارى ها میگذرد. مبادا تو مؤ منین را از رحمت خدا نومید سازى .(1)
جوانى در بنى اسرائیل بود که بیست سال خدا را عبادت و طاعت کرده ، بیست سال سر تعظیم و ادب در برابر حق فرود مى آورد تا اینکه همنشین هاى بد، هواى نفس ، شیطان او را فریب داد و به گناه آلوده شد و بیست سال در معصیت بسر مى برد، روزى در آینه نگاه کرد دید موهایش سفید شده خیلى ناراحت شد، بدش آمد و از کرده خود پیشمان شد، گفت خدایا بیست سال بندگى و عبادت کردم و حال بیست سال است که نفهمیدم به گناه افتادم آیا اگر برگردم بسوى تو و توبه کنم آیا مرا قبول مى کنى ؟ صدائى شنید که یکى مى گفت :
اَحْبَبْتَنا فَاَحْبَبْناکَ، تَرَکْتَنا، فَتَرَکْناکْ، وَعَصَیْتَنا، فَاَمْهَلْناکْ وَاِنْ رَجَعْتَ اِلَیْنا قَبِلْناک .
یعنى ما را دوست داشتى پس ما هم ترا دوست داشتیم ، و ما را ترک کردى پس ما هم تو را ترک کردیم ، معصیت ما کردى تو را مهلت دادیم پس اگر برگردى بطرف ما تو را قبول مى کنیم .(2)
از این مرحمتها از خدا نسبت به تمام امم بوده و در این امت هزار برابر است .
بازآ، بازآ، هر آنچه هستى باز آى
گر کافر و گبر و بت پرستى باز آى
این درگه ما در گه نومیدى نیست
صدبار اگر توبه شکستى بازآى
در هر حالتى شخص باید امیدش به خدا باشد. حضرت لقمان به فرزندش وصیت فرمود: اى فرزندم ، اگر گناه جن وانس را داشته باشى ، چنان امیدوار به خدا باش که تو را رحم مى کند و اگر عبادت ثقلین را هم داشته باشى بترس از اینکه مبادا تو را عذاب کنند، یعنى به عبادت خودت ننازى که عجب تو را بگیرد.
ابوبصیر مى گوید: به حضرت صادق (ع ) عرض کردم : آقا! معنى توبه نصوح چیست که خداوند به آن امر فرموده است ؟
حضرت فرمود: آن توبه از گناهى است که انسان هرگز به آن باز نگردد.
گفتم : آقا جان ! کدامیک از ماست که به گناه باز نمى گردد؟!
حضرت فرمود: اى ابامحمد به درستى که خدا بندگانى را دوست دارد که بعد از فریب خوردن زیاد، توبه زیاد کند.
در حقایق الاسر دارد، حضرت رسول خدا (ص ) فرمود:
اگر آنقدر گناه کردید که تا آسمان برسد و بعد پشیمان شوید و توبه کنید هرآینه خدا قبول مى کند توبه شما را.
بار الَّها بارها بر گشته ام
توبه ها و عذرها بشکسته ام
کرده ام آنها، که از من مى سزید
تا چنین سیل سیاهى در رسید

1- اصول کافى : باب توبه ، حدیث 6 .
2- ثمرات الحیوة : جلد 3، صفحه 377 از انوار نعمانیه .

حدیث ذیل از اشرف مخلوقات خاتم النبیین صلّی الله علیه وآله وسلّم، پاداش کسانی را که موقع شنیدن غیبت آن را ردّ کرده و گناه افرادی را که راضی به شنیدن غیبت هستند را بازگو می فرماید.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه وآله وسلّم: مَنْ رَدَّ عَنْ أَخِيهِ غِيبَةً سَمِعَهَا فِي مَجْلِسٍ رَدَّ اللَّهُ عَنْهُ أَلْفَ بَابٍ مِنَ الشَّرِّ فِي الدُّنْيَا وَ الاخِرَةِ فَإِنْ لَمْ يَرُدَّ عَنْهُ وَ أَعْجَبَهُ كَانَ عَلَيْهِ كَوِزْرِ مَنِ اغْتَابَ

پيغمبر صلّی الله علیه وآله وسلّم فرمود: هر كس غيبت برادرش را در مجلسى بشنود و از او دفاع كند و جلو غيبت از او را بگيرد خداوند هزار نوع شرّ را در دنيا و آخرت از او دور مى‏كند و اگر جلو غيبت را نگيرد، بلكه خوشش هم بيايد، گناه و كيفرش به اندازه معصيت غيبت ‏كننده خواهد بود.

(ثواب‏ الاعمال، ص 284)

* حکایت

جناب حجت الاسلام ناجي می گفت: مرحوم «آيت الله ارباب» دو سه سال آخر عمرش نابينا شد. ايشان دارای مدارج علمي بالایی بود و بسیاری از متون درسی را حفظ کرده بود. روزی از ايشان پرسيدند: آقا! شما پس از اين همه عمر آيا ادعايي هم داريد؟. اين مرد بزرگ جواب داد: من در مسائل علمي ادعايي ندارم، ولي در مسائل شخصيِ خودم فقط دو ادعا دارم. يكي اين كه در طول عمرم، نه غيبت شنيده و نه غيبت گفته ام. دوم آن که در تمام عمرم چشمم به نامحرم نيفتاد و كسي را هم نديدم!.

منبع: داستان هايي از مردان خدا-ميرخلف زاده، ص:112

آیت الله العظمی جوادی آملی تبیین کردند
با بدحجاب چگونه برخورد کنیم
حضرت آیت الله جوادی آملی با تاکید بر احیاء امر به معروف و نهی از منکر، طریقه صحیح انجام این فریضه واجب را یادآور شدند.حضرت آیت الله  جوادی آملی در بخشی از درس اخلاق  خود که در محل نمازخانه بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد، به تشریح وظیفه مسئولین نسبت به مردم و مردم نسبت به یکدیگر پرداختند و  اظهارداشتند: همه مردم یکسان نیستند، بلکه طبق فرمایش رسول گرامی اسلام، مردم همانند معادن مختلف هستند، لذا تا مسئولین مردم را نشناسند نمی توانند خلافت و حکومت خوبی داشته باشند.

معظم له با تطبیق حدیث شریف «کلّکم راع و کلّکم مسؤول عن رعيّته» حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) با آیه 36 سوره مبارکه اسراء گفتند: خداوند در سوره مبارکه اسراء سفارش به مراقبت از گوش و چشم و قلب می کند؛ چرا که آنها مورد پرسش قرار می گیرند، از طرفی پیامبر گرامی اسلام می فرمایند «کلّکم راع و کلّکم مسؤول عن رعيّته» این حدیث به این معناست که مردم به منزله چشم و گوش و قلب یکدیگر و مسئولین هستند.

ایشان ادامه دادند: طبق فرموده پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همانطور که از چشم و گوش خود محافظت می کنید و در مقابل آن مسئول هستید، همه مردم باید نسبت به یکدیگر به منزله چشم و گوش باشند. ما موظفیم خود را گوش و چشم و قلب یکدیگر بدانیم و از طرفی مسئولین باید بدانند که مردم به منزله گوش و چشم آنها نیز هستند.

ایشان با تاکید بر توجه ویژه به مشکلات جوانان و احساس مسئولیت نسبت به آنها از طرف همه جامعه و مسئولین خاطرنشان کردند: درکلام پیامبرگرامی اسلام کسی از مردم بر دیگری برتری ندارد. این فکر جامعه را متمدن می کند. ایشان می فرماید همانطور که از گوش و چشم خود محافظت می کنید واز مردم و جوانان حفاظت و حمایت کنید و نگذارید این جوانان بر اثر بیکاری به سمت اعتیاد و بیراهه و کج راهه بروند.

حضرت آیت الله جوادی آملی با تاکید بر احیاء امر به معروف و نهی از منکر، طریقه صحیح انجام این فریضه واجب را یادآور شدند و اذعان داشتند: اگر کسی با بدحجابی یا مشکلی دیگر در جامعه حضور پیدا کرد لازم نیست به او گفته شود و یا با او برخوردی صورت گیرد؛ بلکه هنگام حضور این فرد در جامعه بعد از انزجار قلبی داشتن از رفتار وی، نشان دادن چهره عبوس و ابروی در هم کشیده به نشانه اعتراض به وی او را نسبت به کارش آگاه می کند و این شخص وقتی توجه همه افراد را به این صورت به رفتار خود ببیند رفتار خود را اصلاح می کند.

ایشان تاکید کردند: جوان اگر بداند جامعه او را به اندازه چشم و گوش خود دوست دارد و نمی گذارد او هدر برود قطعا وقتش را صرف هر کاری نمی کند.

معظم له توجه به سیره اهل بیت علیهم السلام را در انجام واجبات و دستورات دینی توصیه فرمودند و اظهار داشتند:

ائمه(علیهم السلام) با رقت قلب، مهربانانه، لطیفانه و بارعایت ادب و احسان جامعه را اصلاح می کردند، سیره ائمه در برخورد با مشکلات جامعه و حل مشکلات آن اینگونه بوده است، چرا که سخنان آنها عاطفه ایجاد می کند.

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

شخصی به نام توبه، بیشتر اوقات شب و روز از نَفَس خود حساب می کشید. روزی وی عمر خود را حساب کرد و دید شصت سال از عمرش گذشته است. آن را به روز حساب کرد و دریافت مدت 21500 روز از عمرش گذشته است. سپس با خود گفت: «وای بر من! اگر روزی یک گناه بیشتر نکرده باشم، خدای خود را در حالی دیدار می کنم که بیش از 21000 گناه مرتکب شده ام.» این سخن را با خود گفت و آه و فغانی از دل برکشید و بی هوش بر زمین افتاد و از دنیا رفت.

ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ 12، ج 24، ص 465

تأخیر در ازدواج و تسریع در طلاق؛ آفت سبک زندگی امروزی هشدار اساتید و کارشناسان حوزه

تأخیر در ازدواج و تسریع در طلاق؛ آفت سبک زندگی امروزی
حوزه/ همه باید از خانواده ها و دولت و رسانه های جمعی به خصوص صدا و سیما در راستای ترویج و بسترسازی ازدواج آسان و بهنگام جوانان بکوشند و در این رابطه بیش از هر زمان دیگری دغدغه ملی داشته باشند.

خبرگزاری حوزه / اشاره؛ ماه ذیحجه که آغاز می شود و موسم جشن و شادمانی شیعیان به جهت پيوند آسماني مولا علي(ع) و حضرت زهرا (س) فرا می رسد، مسئولان آستینی بالا می زنند و به مناسبت هفته ازدواج، مصاحبه می کنند و همایش برگزار می کنند.

گرچه این نام گذاری با مسمای می تواند تا حدی در فرهنگ سازی جامعه اثرگذار باشد، اما نباید از یاد بُرد که به اذعان خود متولیان امر، در حال حاضر بيش از 11 ميليون جوان دم‌بخت در پشت موانع ازدواج مانده‌اند.

با توجه به این که یکی از مشکلات اصلی کشور در حوزه جوانان به ویژه طی سالیان اخیر ناظر به تاخیر در سن ازدواج و از آن سو متاسفانه رشد نگران کننده آمار طلاق به خصوص در میان زوج های جوان است، برای چاره جویی در این باره و به خصوص راهکارهای رونق ازدواج آسان و به موقع با چند تن از اساتید و صاحب نظران حوزه به گفت‌وگو نشستیم که ملاحظه چکیده ای از این نظرات ، بی شک خالی از لطف نخواهد بود.

رسوم غلطی که باید اصلاح شود

آیت الله ممدوحی، عضو خبرگان رهبری با اشاره به این که رسوم و برنامه های غلط در خصوص مساله ازدواج جوانان باید در جامعه اصلاح شود، ابراز داشت: زندگی جوان های عزیز اگر برپایه ایمان و صداقت و در صفا و صمیمیت و به دور از تجملات تشکیل شود، به یقین دوام و برکات بسیاری به همراه خواهد داشت.

این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین با اشاره به این که توقعات نابجا و انتظارات غیرمنطقی باعث افزایش سن ازدواج و از آن سو زمینه ساز رشد میزان طلاق می شود، گفت: بهترین و کامل ترین الگوی ازدواج و زندگی، همانا زندگی نورانی امام علی(ع) و خانم حضرت فاطمه(س) است که به یقین رمز سعادت و خوشبختی حقیقی در دنیا و آخرت نیز همین می باشد.

برکات ازدواج آسان و به موقع

حجت‌الاسلام والمسلمین حق‌جو، استاد حوزه علمیه و مشاور و کارشناس امور خانواده ، ازدواج آسان و به موقع را یکی از عوامل جلوگیری از رشد و توسعه آسیب های اخلاقی در جامعه برشمرد و بیان داشت: اساساً یکی از پیامدهای شوم تأخیر در امر ازدواج، رشد و توسعه بی‌عفتی‌ها و ناهنجاری های اخلاقی و فرهنگی است.

وی همچنین اضافه کرد: پسر یا دختری‌که ازدواج آن‌ها به تأخیر افتاده‌است ، قدرت کنترل غرایز جنسی را نخواهد داشت و چه بسا به ورطه بی‌عفتی بیفتند که در نتیجه، بی‌عفتی چنین افرادی، دامن‌گیر خانواده‌های آنان نیز خواهد شد.

ازدواج مناسب و بهنگام؛ عامل کمال انسانی

این پژوهشگر و محقق حوزوی یادآور شد: یکی دیگر از پیامدهای تأخیر در ازدواج،‌تأخیر در کمالات انسانی است، چه آن که یکی از آثار ازدواج صحیح و به‌هنگام،‌کمال‌یابی و کمال‌دهی انسان است.

مدیر مرکز مشاوره آستان مقدس حضرت معصومه(س) در ادامه خاطرنشان کرد: در روایات داریم که انسان به واسطه ازدواج، نصف دینش کامل می‌شود و لذا وقتی دختر و پسر، ازدواج نمی‌کنند یا دیر ازدواج می‌کنند، خلأ دینی و رشدی پیدا خواهند کرد.

خانواده ها ، رسانه ها و مسئولان همت کنند

وی همچنین ترویج نا امنی‌های اجتماعی و آسیب پذیری جامعه را از دیگر آثار و تبعات تاخیر در ازدواج دانست و گفت: همه باید از خانواده ها و دولت و رسانه های جمعی به خصوص صدا و سیما در راستای ترویج و بسترسازی ازدواج آسان و به هنگام جوانان بکوشند و در این رابطه بیش از هر زمان دیگری دغدغه ملی داشته باشند.

حوزویان، شاخصه های سبک زندگی دینی را تبیین کنند

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی ، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه نیز با اشاره به این که یکی از تاکیدات خاص رهبر معظم انقلاب در باب سبک زندگی دینی ناظر به مساله ازدواج آسان و به موقع است، تصریح کرد: طبق فرمایش مقام معظم رهبری و آن چه از رهنمودهای حکیمانه ایشان استنباط می شود باید یک عقبه و کارگروهی از فضلای حوزوی و دانشگاهی ایجاد شود که بر اساس آموزه های دینی ابتدا شاخصه های سبک زندگی را در بخش های مختلف تعریف و شناسایی کند

وی همچنین افزود: به عنوان مثال ما در ارتباط با سبک زندگی خانوادگی در حال حاضر در کشورمان با سه مشکل عمده و اساسی روبرو هستیم که شامل بحث تشکیل خانواده، تحکیم آن و نیز ازدیاد و کثرت نسل در قالب مساله فرزندآوری زوجین است.

مشکلات اقتصادی، بهانه ازدواج نکردن نباشد

این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: در همین بحث تشکیل خانواده تا به مردم و به خصوص جوان ها می گوییم که آستین بالا بزنند، فوراً مشکلات اقتصادی را پیش می کشند و حال آن که ما در این شرایط باید به سراغ متن دین برویم . دین اولین جوابی که به ما می دهد این است” اِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغنِهِمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ"( سوره مبارکه نور، آیه 32) این فرمایش خداوند متعال در قرآن کریم، اشاره صریح دارد به این موضوع که فقر نباید مانعی بر سر راه ازدواج باشد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر و در جهت تحکیم بنیان های خانواده ، دین به ما توصیه اکید می کند در رابطه با خوب بودن در ارتباط و تعامل با همسر به عنوان مثال در سوره مبارکه نسا ، قرآن خطاب به مردان می فرماید: ” عاشِرُوهُنَّ بالمعروف” یعنی با زنان به نیکی معاشرت کنید

سبک زندگی دینی؛ رمز تحقق آرامش حقیقی

حجت الاسلام رفیعی در خاتمه سخنان خود بیان داشت: ما اگر واقعاً می خواهیم که در زندگی زناشویی به آرامش ، سکینه و سعادت واقعی دست یابیم ، راهش این است که با دوستی و محبت رفتار کرده و با عمل به آموزه های دینی، حقیقتاً سبک زندگی اسلامی را در زندگی شخصی و خانوادگی خود پیاده کنیم. غیر از این اگر باشد ، به یقین راه به جایی نخواهیم بُرد.

يكي از مسائل مهم امروز جامعه ما، وجود سبك هاي مختلف زندگي است كه جامعه را دچار مشكل كرده است. از اين رو، ضرورت ايجاد و معرفي يك سبك زندگي مناسب به جامعه و همه جوامع انساني حائزاهميت بسيار است.

ادامه »

امیرالمومنین و  حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها زوجی هستند که در کامل بودن و عاشق بودن ، کسی به آنها نخواهد رسید. ایشان، یگانه همسرانی هستند که از هر عیب و خطا به دور بوده‌اند.

دیگران چون معصوم نیستند از خطا و اشتباه هم در امان نخواهند بود. ما نیز از این مسأله بری نیستیم. اما کاستی‌ها و ایرادات، نباید مشکلی در زندگی مشترک به وجود بیاورند. با مدارا کردن و انعطاف در برابر مشکلات، انسان می‌تواند بهترین لذت را از زندگی خود داشته باشد.

حضرت آیت الله العظمی بهجت به تمام همسران این گونه حکیمانه سفارش می کنند:« هماهنگی و موافقت بین زن و مرد در محیط خانواده از هر لحاظ و به صورت صد در صد برای غیر انبیاء و اولیا غیر ممکن است.

اگر بخواهیم محیط خانه،گرم و با صفا و صمیمی باشد،فقط باید صبر و استقامت و گذشت و چشم پوشی و رافت را پیشه خود کنیم تا محیط خانه گرم و نورانی باشد.اگر این ها نباشد اصطکاک و برخورد پیش خواهد آمد.و همه اختلافات خانوادگی از همین جا ناشی می شود.»

پیامبر صلی الله علیه و آله درباره اهمیت بالای مدارای با مردم این گونه می فرماید: امرنی ربی بمداراة الناس کما امرنی باداء الفرائض.پروردگارم ، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده ، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است (میزان الحکمه/ج4/ص8/ح5711) .

هم چنین آن پیامبر مهر و دوستی که در مدارای با مردم شهره عالم است در این باره می فرماید: مداراة الناس نصف الایمان ، و الرفق بهم نصف العیش.مدارا کردن با مردم نصف ایمان است و نرمی و مهربانی کردن با آنان نصف زندگی است.(میزان الحکمه/ج4/ص8/ح 5712).

امیرالمومنین علی علیه السلام که هم چون پیامبر در مدارای با خلق خداوند شهره عالم بود در این راستا این گونه می فرماید: راس الحکمة مداراة الناس .مدارا کردن با مردم ، سرآمد حکمت است.(میزان الحکمه /ج4/ص8/ح5717).

ادامه »

ادامه قسمت اول…

nt> Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA yles DefLockedState="false” DefUnhideWhenUsed="true” DefSemiHidden="true” DefQFormat="false” DefPriority="99″ LatentStyleCount="267″> UnhideWhenUsed="false” QFormat="true” Name="heading 1″ />

;; color: green;">

نقش تبلیغی:

از دیگر نقش‌هایی که بر عهده والدین و آموزگاران می‌باشد، نقش تبلیغی است. امروزه آیین‌هایی که افکار بت‌پرستانه را در دنیا تبلیغ می‌کنند، کم نیستند. آن‌ها با وعده‌های فریبنده‌ای، مردم را به‌ سوی مرام و دین خود دعوت می‌کنند. امروزه در اینترنت، به مطالب زیادی در مورد ادیان مختلف بر می‌خوریم که به نحوی سعی در دور کردن کودکان و نوجوانان از دین اسلام دارند.

در اینجا نقش والدین و مربیان، بسیار مهم و سازنده است، باید با تبلیغات مناسب، آن‌ها را به راه راست هدایت کنند و با سخن گفتن در مورد دین و عبادت و نماز و احکام آن، کودکان را به سوی عبادت جذب کنند. چنانکه در قرآن نیز تأکید شده است که: خداوند متعال، پیامبر (ص) را مورد خطاب قرار داده می‌فرماید:

ای پیامبر؛ ابلاغ کن آنچه را که از سوی پروردگارت به تو نازل گشته است. اگر آن را ابلاغ نکنی، رسالت خود را به نحو اکمل، ابلاغ نکرده‌ای.

نتیجه اینکه ما باید تبلیغات بسیار گسترده‌ای در رابطه با کشاندن کودکان و نوجوانان به سوی عبادت و نماز داشته باشیم. در اسلام، تبلیغ از نقش و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و با این عمل، حتماً می‌توان نتیجه بهتری گرفت.

نقش تشویق در کودک:

برای دست یافتن به نتیجه بهتر، قطعاً خواست و اراده کودک، مهم است؛ پس باید کاری کرد که عبادت برای او، کاری جاذب و رغبت‌انگیز باشد. نه اینکه فرزندان را در مواقع نامناسب، مجبور به این کار نماییم. بد نیست بدانیم وقتی کودکان را با تنبیه یا اجبار به سوی کاری می‌فرستیم، چه اتفاقی می‌افتد. آنچه رخ می‌دهد، به قرار زیر می‌باشد.

1. احساس زدگی و تنفر نسبت به انجام عبادت پیدا می‌کند و این امر، نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت.

2. از آنچه که فرد در انجام کارهای ارادی و اختیاری، از انگیزه بیشتری برخوردار است، قطعاً با تشویق او بر میزان این بازده افزوده می‌شود و بالعکس، اجبار باعث کاهش انگیزه و پایین آمدن بازده فرد می‌باشد.

3. اگر رابطه‌ای که با کودکان قبلاً برقرار کردیم، رابطه خوبی نباشد، این امر او را غمگین می‌کند و عامل کاهش رفتار صحیح او می‌باشد و بالعکس اگر کودکان را به عملی تشویق و ترغیب نماییم، مسلماً با شادی و نشاط، شروع به انجام آن عمل خواهند کرد و تشویق در این امر، موفقیت ما را چند برابر خواهد کرد.

باید با توجه به تجربه، دریافت كه فرزند به چه نوع تقویت کننده‌ای علاقمند است تا با اختیار نهادن آن، وی را به انجام عبادت و نماز علاقه‌مند ساخت. مثلاً ممکن است یکی از فرزندان شما به گردش کردن و دیگری به خوراکی خاصی علاقمند باشد و فرزند سوم شما به تقویت کننده‌های کلامی به خوبی پاسخ دهد. پس باید به تناسب، آن‌ها را مورد تشویق قرار داد.

مراد این است که پس از اتمام نماز، کودکان به نحوی مورد تشویق قرار گیرند تا این امر موجب دوام عبادت و استمرار توجه به فریضه نماز گردد و به تدریج که او بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود، سخن از اهمیت و فلسفه نماز نیز به میان آورد تا عادت کردن به اقامه نماز، همراه با فهم و درک بهتر از این عبادت باشد.

نماز، رمز دست یافتن به رستگاری است و اگر انسان‌ها نماز بخوانند و به خدای یگانه ایمان بیاورند، خدا درهای رحمت و برکت را از آسمان‌ها و زمین بر آن‌ها گشوده می‌سازد. نماز، رمز همه این گشایش‌ها و برکت‌هاست و مددکار انسان در شرایط سخت محسوب می‌شود.

نقش تذکر و یادآوری:

ممکن است کودکان، اوقات نماز را فراموش کنند و یا به علت بازی‌های کودکانه و دیگر عوامل، وقت نماز را فراموش کنند و آن را در وقت مناسب به جا نیاورند. در اینجا، والدین و مدرسه، نقش بسیار مهمی دارند و باید به کودکان یادآور شوند تا نمازشان را در اول وقت بخوانند تا به این عمل، عادت نمایند. اگر تذکرات به موقع والدین و مربیان نباشد، کودک گاه دچار فراموشی شده و از انجام نماز، باز می‌ماند و رفته رفته به انجام چنین اعمالی، بی‌علاقه و دلسرد می‌شود. وجود تذکرات سازنده با لحنی ملایم، امری مفید است و می‌تواند نقش بسیار سازنده‌ای را در هدایت کودک به سوی عبادت داشته باشد.

نقش تسهیلی:

انجام عبادت و نماز به صورت کامل و بجا آوردن تمامی شرایط آن برای کودک، کاری دشوار است. به منظور ترغیب کودکان به عبادت، باید تسهیلاتی را در نظر گرفت. به عنوان مثال، امام صادق (ع) می‌فرمایند: کودکان خود را هنگام سحری بیدار کنید تا همراه شما روزه بگیرند. اما در طول روز، هر وقت که خودشان خواستند، می‌توانند افطار کنند و نباید برای آن‌ها اجباری باشد. اجبار، کودکان را از انجام عبادت، متنفر می‌کند و موجب دلسردی و بی‌علاقگی آنان نسبت به انجام چنین اعمالی می‌شود.

در مورد نماز هم روایات زیادی آمده است که به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

روایت است وقتی کودکان می‌خواهند وضو بگیرند و نماز بخوانند، برای آن‌ها آب نیمه‌گرم آماده کرده و جانماز آن‌ها را پهن کنیم. حتی می‌توانیم با مختصر کردن ادعیه و قنوت و مواردی نظیر این‌ها، خواندن نماز را برای کودکان، سهولت بخشیم. البته با افزایش سن آن‌ها می‌توان بر کیفیت عبادت آن‌ها افزود و سطح راز و نیاز و عبادات آن‌ها را اعتلا بخشید. اما باید از تحمیل عبادت‌های سخت و سنگین، جداً پرهیز کنیم که این اعمال، موجبات زدگی کودکان از دین را فراهم می‌سازند.

آثار اقامه نماز:

نماز باعث تقوا است و تقوا، نه تنها روح، بلکه جسم را نیز از آلودگی‌های ناشی از گناه، نگه می‌دارد. بیماری‌های ناشناخته و خانمان‌برانداز که امروزه در جهان شایع شده‌اند، مطمئناً نتیجه تبهکاری کسانی بوده است که اهل نماز و نیایش نبوده‌اند.

آقای کارل، فیزیولوژیست معروف فرانسوی درباره آثار جسمانی و درمانی نماز می‌نویسد:

طبیب زمانی که می‌بیند بیمار دست به دامان دعا و توسل به خدا شده است، می‌تواند خرسند باشد چه آرامش‌هایی که نیایش به ارمغان آورده است. این امر، کمک شایانی در مداوا می‌کند. زیرا نیایش در همان حال که آرامش را پدید آورده است، به طور کامل در فعالیت‌های مغزی انسان یک نوع شگفتی و انبساط باطنی و دلاوری را تحریک می‌کند. نکته دیگری که قابل ذکر است اینکه عبادت انسان‌ساز و شفابخش نماز، علاوه بر تأثیر درمانی که پس از هجوم استرس‌ها دارد، دارای نقش پیش‌گیری کننده از آن‌ها نیز هست. به ویژه این نقش را در نمازهای جماعت و نماز نشاط بخش و عبادی سیاسی جمعه، بیشتر می‌توان یافت. خلاصه، نماز و ذکر، تأثیر مثبت و عمیقی بر سیستم عصبی مرکزی و سیستم ایمنی بدن دارد.

نتیجه‌گیری:

نماز خواندن در دین اسلام از اهمیت بسیاری برخوردار است. نماز ستون دین است و کودکانی که نماز می‌خوانند، خداوند به آنان حسناتی می‌دهد و آن‌ها را بیشتر دوست دارد. نماز، انسان را از بدی‌ها و زشتی‌ها دور می‌کند و به سوی اعمال نیک و خوبی‌ها و خوشی‌ها هدایت می‌کند.

نماز، رمز دست یافتن به رستگاری است و اگر انسان‌ها نماز بخوانند و به خدای یگانه ایمان بیاورند، خدا درهای رحمت و برکت را از آسمان‌ها و زمین بر آن‌ها گشوده می‌سازد. نماز، رمز همه این گشایش‌ها و برکت‌هاست و مددکار انسان در شرایط سخت محسوب می‌شود. پس نماز را یاوری قدرتمند بدانیم که نتیجه آن را در این دنیا و در جهان آخرت خواهیم دید. با چنین نگرشی باید به تشویق کودکان بپردازیم تا این عبادت حیات‌بخش، از کودکی با وجود آن‌ها عجین گردد و سلامت دین و دنیا و آخرت آنان در پرتو آن تأمین شود.

منابع و مراجع:

راشدی - حسن- نماز شناسی ج 2

نشریه ماهانه آموزشی تربیتی و پیوند

جواهریان- محمد علی سادات - بینش اسلامی

مجتبوی - دکتر سید جمال‌الدین - علم اخلاق اسلامی ج 2

nt> Normal 0 false false false false EN-US X-NONE FA yles DefLockedState="false” DefUnhideWhenUsed="true” DefSemiHidden="true” DefQFormat="false” DefPriority="99″ LatentStyleCount="267″> ” UnhideWhenUsed="false” QFormat="true” Name="heading 1″ /> ayout v:ext="edit">